Oud en nieuw in Griekenland - Kali Chronia

Oud & nieuw in Griekenland

Op oudejaarsavond gaan de kinderen weer zingend langs de deuren. Nu gaan de liedjes (Kalanta) over Agios Vasilis. Luister en zing mee met kalanta met onderstaande video. De heilige Agios Vasilios heeft veel voor de armen gedaan. Voor de kinderen is hij vooral kindervriend en brenger van cadeautjes, vergelijkbaar met de kerstman. In tegenstelling tot in Nederland en België, krijgen de kinderen in Griekenland niet met kerstmis cadeautjes, maar met oud & nieuw. De brenger is Agios Vasilis.

Op oudjaarsavond wordt veel gekaart, vooral in het kafeneion (café). Rondom de kerstboom in Athene en in vele huizen telt men terug tot het twaalf uur is en dan wenst iedereen elkaar Kalí chroniá (gelukkig jaar). Ook wordt er vuurwerk afgestoken.

De vasilópita wordt aangesneden, dit is een soort kruising tussen brood en cake waarin een geldstuk meegebakken is. Wie de munt in zijn stuk heeft, heeft het hele jaar geluk. 's Nachts worden de cadeautjes door Agios Vasílis gebracht.

Vasilopita
Vasilopita

Agios Vasilis - Agios Vasilios

In de kerk wordt 's ochtends de liturgie van Agios Vasilios gevierd. Orthodoxe christenen vieren de feestdag van Agios Vasilis op nieuwjaarsdag. Dit komt omdat er wordt gezegd dat hij op 1 januari zijn laatste adem uitblies. Zijn nalatenschap leeft echter voort tot op de dag van vandaag. Over de hele wereld, en vooral in Griekenland, eren orthodoxe christenen zijn nagedachtenis door liefdadigheid en donaties te geven. Agios Vasilios is ook het Griekse equivalent van de kerstman.

Als gezinnen hun nieuwjaarsmaaltijd eten, hebben ze ook altijd een extra plek voor hem gereserveerd. Dit wordt niet alleen gedaan om hem te eren en te gedenken, maar ook als een manier om hem aan te moedigen hun huizen te bezoeken, zodat hij zijn jaarlijkse geschenken kan meebrengen.

1 januari is ook de naamdag van Vasilis en Vasiliki. Je wenst ze dan Chronia Polla!

vuurwerk Griekenland Akropolis
Vuurwerk boven de Akropolis in Athene

Griekse gewoontes met nieuwjaar

Veel mensen gaan hun huis binnen “με το δεξί" (met het rechterbeen eerst) na terugkeer van oudejaarsavond vieringen. Zelfs als ze nergens heengaan, verlaten sommigen even hun huis en gaan als eerste met het rechterbeen naar binnen, direct nadat het nieuwe jaar is gekomen.

Grieken in sommige regio's slaan een granaatappel stuk op de vloer voor de deur als het nieuwe jaar begint. De zaden die zich verspreiden vertegenwoordigen welvaart. Hoe meer zaden een granaatappel bevat, hoe meer geluk het jaar zal brengen. Wel lastig: het klusje om de rommel weer op te ruimen, maar dat nemen ze voor lief.

granaatappels
Granaatappels op Skiathos (Foto van Doortje van Lieshout)

kali-protochronia
kali-protochronia




Ook interessant!

OCHI-dag
OCHI-dag
Pasen Griekenland - Grieks Pasen
Pasen Griekenland - Grieks Pasen
Griekse gewoontes
Griekse gewoontes
Epifanie - Drie Koningen
Epifanie - Drie Koningen