Agio Gala. Agio Gala betekent letterlijk "Heilige melk". Het is een traditioneel bergdorpje op het Griekse eiland Chios, zestig kilometer ten noordwesten van Chios stad. Het ligt op een grote, platte rots aan de rand van steile hellingen. Onder het dorp bevindt zich de grot “Agiasma” die in de nieuwe steentijd en in de prehistorische tijd bewoond werden door mensen. De grot bestaat uit drie opeenvolgende delen die onder elkaar liggen.
In de grotten zijn stalagmieten en stalactieten te zien. Aan de ingang van de grot staat de kerk van de Heilige Moeder Agiogalousena die in de 13e eeuw is gebouwd. In de kerk zijn schitterende schilderijen te zien (iconen) en een prachtige iconostase. Iets verder zijn er nog twee kleinere kerken, dit zijn de kerk van Agia Anna en de kerk van Agios Thaleleos die in 1711 zijn gebouwd.
Er bestaan ook legendes over deze grot. Tijdens de Byzantijnse periode zou een koning zijn eigen dochter naar hier verbannen hebben omdat ze lepra had. Daar werd ze verzorgd door een vrouw in zwarte kleding. Drie jaar later kreeg de koning spijt en wilde zijn dochter terughalen. Toen hij bij de grot arriveerde zag hij dat zijn dochter helemaal genezen was en de oorzaak zou het wonderwater zijn geweest dat in de grot sijpelde. De koning heeft toen aan zijn onderdanen de opdracht gegeven om nabij de grot een kerk te bouwen als dank aan God voor de genezing van zijn dochter. De bouwers stuitten echter ieder dag op een probleem: al hun materialen lagen ’s ochtends weer opnieuw aan de ingang van de grot. Dat gebeurde enkele dagen achter elkaar. De koning beschouwde het als Gods’ teken en gaf toen de opdracht de kerk voor de ingang van de grot te bouwen. De kerk noemde hij oorspronkelijk Agios Galas. Later werd ook het dorp erboven Agios Galas genoemd, want oorspronkelijk heette het dorp Agios Thaleleos.
Het dorp zelf is gelegen in een mooie omgeving en is absoluut de moeite waard. Volgens archeologen bestaat het dorp sinds de 6e eeuw voor Christus. Het dorp is belangrijk vanwege de populaire architectuur. De huizen worden door een enkele kolom omhoog gehouden en de structuur is de meest primitieve voor permanente bewoning. Het unieke huis ontwerpen, het behoud van de lokale taal en de bezigheden in de landbouw door de bewoners maakt het dorp erg belangrijk voor onderzoekers.
Tekst: De teksten op deze pagina zijn geschreven door Jorgos en Wendy Nikolidakis van de Griekse Gids en aangevuld door Doortje van Lieshout.