Griekse honing

Door: Anneke Kamerling van het-boekje.nl

De Griekse honing heeft een lange geschiedenis en de duizenden jaren oude traditie van het bijen houden en het produceren van deze goddelijke, gouden nectar is tot op de dag van vandaag springlevend.

Honing in de Griekse mythologie

De Griekse mythologie vertelt ons dat Zeus met melk van de geit Amalthea en honing werd gevoed door de Melissae (bijennimfen) Ida en Adrasteia, dochters van Melisseus (halfgod van honing en bijen). Zij hielden Zeus in opdracht van zijn moeder, Rhea, verborgen in een grot in de berg Ida op Kreta, om hem te beschermen tegen zijn vader, Kronos, die al zijn kinderen onmiddellijk na de geboorte met huid en haar verslond uit angst door een van hen van zijn troon gestoten te worden. Wat Zeus uiteindelijk ook deed, waarna hij oppergod werd van de Olympische goden.

De Olympische goden voedden zich met ambrosia en/of nectar, waar ze hun onsterfelijkheid aan te danken hadden. Het woord 'αμβροσία' betekent onsterfelijk. Het werd tevens gezien als bron van wijsheid. Homerus beschouwde de ambrozijn als het voedsel en de nectar als de drank (zoals beschreven in de Illias), maar de lyrische dichters Alkman en Sappho meenden dat ambrozijn de drank was en nectar het voedsel. Waarschijnlijk werd met beide honing bedoeld. Daarnaast dronken ze mede, een gefermenteerde honingdrank, ouder dan wijn.

De nimf Melissa bracht de mensheid kennis over honing bij. Ze ontdekte de honing in een honingraat en leerde mensen hoe ze het met water moesten mengen en vervolgens konden drinken. En zo werd de bij naar haar vernoemd (μέλισσα = bij). De naam Melissae werd overgedragen aan kuise priesteressen, maar in het bijzonder aan hen die toegewijd waren aan godinnen die verantwoordelijk waren voor de mysteries van leven en dood. Zoals Demeter (godin van de oogst en de landbouw), Persephone (godin van de onderwereld), Artemis (godin van de vruchtbaarheid). Ook de priesteres van Apollo (god van zon en licht, herders en kuddes, medicijnen en genezing, waarheid en recht) in Delphi, werd tot de Melissae gerekend. Volgens de Homerische hymne aan Hermes leerde Apollo de kunst van het waarzeggen van de Thriae, de oorspronkelijke Melissae van de berg Parnassos; drie maagden met vleugels en haar bedekt met stuifmeel.

Griekse honing - goddelijke, gouden nectar

Honing in de Griekse oudheid

Al duizenden jaren wordt Griekse honing verzameld vanwege zijn heerlijke, zoete smaak en helende, voedzame eigenschappen. Voor de oude Grieken was honing de belangrijkste en meest gebruikte zoetstof. De atleten die deelnamen aan de Olympische Spelen dronken water met honing als energiedrankje. Ook gebruikten de oude Grieken honing voor medicinale doeleinden. Er werd van alles mee behandeld, van wonden tot maagproblemen, keelpijn en verkoudheid. Tegenwoordig weten we dat honing een hoog gehalte aan antioxidanten heeft. Dit kan ontstekingen verminderen. Daarnaast bevat honing aminozuren, waarvan bekend is dat ze de groei van gezond weefsel bevorderen, en vitamine C dat goed is voor de algehele weerstand.

Eerst verzamelden de Grieken honing van wilde bijen, maar op Kreta begonnen ze al in de Minoïsche tijd (ca. 3500 v C) bijen te houden. Samen met de populaire mede werd het ambacht van de imkerij verspreid over het Middellandse Zeegebied. Archeologen hebben locaties van bijenkorven uit de archaïsche periode weten vast te stellen aan de hand van gevonden aardewerk, o.a.  restanten van keramische bijenkorven en honingpotten. Ze hebben ook bewijs gevonden dat imkers tijdens de Hellenistische periode al zo geavanceerd waren dat ze hun bijenkorven over grote delen van het land roteerden, om zo te profiteren van de verschillende planten die in verschillende regio's groeien en op verschillende tijden van het jaar bloeien.

Griekse honing vandaag de dag

Griekenland heeft meer bijenkasten per m² dan enig ander land in Europa. De keramische bijenkorven uit de oudheid zijn inmiddels vervangen door felgekleurde houten kasten die overal verspreid in het landschap staan.

Bijenkasten in Griekenland (Kaap Lefkatas op Lefkas)

In die kasten gebeurt het; bijen vliegen af en aan om de nectar te brengen, waar in de kast de honing van gemaakt wordt. De nectar wordt door de 'verzamelbij' doorgegeven aan een werkbij, die de nectar in één van de zeshoekige cellen van de honingraat doet en deze afdekt met een laagje was. Voor 1 theelepel honing moeten 12 bijen hun hele leven werken en voor elke kilo honing is vier kilo nectar nodig.

De imker checkt de honingraten regelmatig. Als ze vol zijn, haalt hij ze uit de kast. Bij de oude persmethode worden de door de bijen zelf vervaardigde honingraten verbrijzeld en het ontstane mengsel door een doek geperst, waarbij de wasdeeltjes achterblijven. Tegenwoordig plaatst de imker vaak houten ramen met een plaat was (of kunststof) met een voorgedrukte raatstructuur in de kast. Hiermee wordt honing bespaard, die anders voor de productie van de was gebruikt wordt. De productie van één kilo was kost namelijk vier tot zes kilo honing. Deze ramen worden uit de bijenkasten genomen, de wasdekseltjes worden weggesneden, waarna de ramen met de open raat in een centrifuge (de honingslinger) worden gehangen en de honing eruit wordt geslingerd. Tenslotte wordt de honing gezeefd.

Imker in Griekenland ( Arnaia (Arnea) | Athos gebied Chalkidiki )

Griekse honing hoort bij de beste ter wereld. De kwaliteit van de honing wordt vooral bepaald door de biodiversiteit en het klimaat. Wetenschappers en botanici beschouwen Griekenland als een land met de rijkste flora in het Middellandse Zeegebied (meer dan 7.500 verschillende soorten kruiden, planten, wilde bloemen en bomen). Dit zorgt ervoor dat Griekse honing rijker is aan aromatische stoffen dan honing die in andere landen wordt geproduceerd. En dankzij het gematigde klimaat met volop zomerzon is de honing dikker met een intensere smaak.

Griekse imkers aan het werk bij hun bijenkorven

Soorten Griekse honing

Tijmhoning
Tijmhoning is de meest gevierde Griekse honing. Tijmhoning wordt vooral op Kreta en Kythira geproduceerd. Het is goudgeel van kleur en heeft een kruidige smaak.

Oranjebloesemhoning
Oranjebloesemhoning is, hoe kan het ook anders, lichtoranje van kleur en heeft een vage sinaasappelsmaak. Deze honing wordt veel gebruik bij de bereiding van gebak, zoals bijvoorbeeld baklava.

Bloemenhoning
Bloemenhoning wordt in het hele land geproduceerd en varieert van smaak en kleur al naar gelang de bloemsoorten, waar de bijen de honing van gemaakt hebben.

Heidehoning
Heidehoning wordt geproduceerd in de herfst, wanneer de heide tot bloei komt na de eerste regenbuien. Het heeft een donkere, roodachtige kleur en een zeer dikke, stroperige textuur. Deze honing kristalliseert vrij snel.

Dennenhoning
Ongeveer 65% van alle Griekse honing is dennenhoning. Deze wordt geproduceerd in pijnbossen door het hele land en heeft een warme, roodbruine kleur en een kenmerkende smaak. Dennenhoning bevat het hoogste percentage antioxidanten van alle Griekse honingsoorten.

Eikenhoning
Eikenhoning behoort tot de categorie honing die wordt geproduceerd uit honingdauw, dat wil zeggen dat de bast van de eik is aangetast met insecten die een kleverige substantie (de honingdauw) afscheiden, die de bijen verzamelen en waaruit ze de honing produceren. Deze honing komt met name van de eikenbossen in de buurt van Meteora. De kleur is donkerbruin, bijna zwart en de smaak is sterk maar niet te zoet.

Sparrenhoning
Deze unieke honingsoort wordt eveneens geproduceerd uit honingdauw. Vooral in de sparrenbossen rond Vytina op de Peloponnesos. De kleur is donker roodbruin en de smaak is niet te zoet met een 'vleugje hout'. Vanwege het lage vocht- en suikergehalte kristalliseert deze honing heel langzaam.

Eucalyptushoning
Eucalyptushoning wordt vooral geproduceerd in het Taygetos gebergte op de Peloponnesos. Deze goudgele honing is zeer vloeibaar en zoet van smaak met een duidelijke nasmaak van eucalyptus.

Kastanjehoning
Kastanjebomen groeien in heel Griekenland. De honing gemaakt van kastanjebloesems heeft een donkere warme kleur en een pittige zoete, smaak met een bittertje.

Koop een potje Kretenzische honing bij To Magazaki

Griekse honing (Kreta)

---

Schrijf je in en blijf op de hoogte

Wil je op de hoogte blijven van al het nieuws over Griekenland en de Griekse Gids schrijf je in voor onze gratis digitale nieuwsbrief. Direct na het aanmelden ontvang je van ons een e-mail met een link om je inschrijving te bevestigen.

Disclaimer: Wij verzamelen zoveel mogelijk informatie om onze lezers te helpen. De Griekse Gids is niet verantwoordelijk voor beslissingen die u neemt op basis van bovenstaande informatie. Houd er rekening mee dat informatie snel (per dag en zelfs per uur) kan veranderen. Zodra er wijzigingen zijn passen wij dit zo snel mogelijk aan op deze website.

---

Lees ook deze populaire artikelen

---